به گزارش یزدفردا به نقل از ایسنا: فاطمه‌السادات نماینده ضمن بیان این که مطابق تقسیم وظایف قانونی، مدیریت پسماندهای عادی در محدوده شهرها برعهده شهرداری‌ها و در روستاها و خارج از محدوده شهری برعهده دهیاری‌ها و بخشداری‌هاست، گفت: نقش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست در این حوزه نظارتی است که این وظیفه از طریق ابزارهای قانونی، مصوبات شورای برنامه‌ریزی و کارگروه‌های مدیریت پسماند در سطح استان و شهرستان پیگیری می‌شود.
وی با اشاره به این که در برخی شهرستان‌ها، طرح جامع محیط‌زیست با محوریت شهرداری‌ها مطالعه و به تصویب رسیده است، اظهار کرد: در این طرح‌ها، مدیریت پسماندهای روستایی نیز لحاظ شده و نحوه جمع‌آوری و دفن پسماندها با در نظر گرفتن تعداد سکونتگاه‌های روستایی طراحی شده است.
نماینده ضمن تاکید بر این که در مواردی که مکان‌های دفن با شکایت مواجه باشند یا نحوه مدیریت آن‌ها نامناسب تشخیص داده شود، موضوع از سوی محیط‌زیست پیگیری می‌شود، تصریح کرد: به عنوان نمونه، در منطقه حفاظت‌شده شیرکوه چند گود دفن زباله تجمیع و به محل مشترک منتقل شده است.
این مسئول افزود: سیاست کلی بر کاهش تولید پسماند و بهبود روش‌های نظارت و مدیریت آن است.
وی با اشاره به این که دفع غیربهداشتی زباله و انباشت غیرمجاز در فضاهای باز، از جمله تراشه‌ها، منجر به پراکندگی گسترده پلاستیک در محیط اطراف می‌شود، گفت: این وضعیت موجب جذب پرندگان، سگ‌های ولگرد و زباله‌گردها شده که می‌تواند خطر انتقال بیماری و انتشار آلودگی‌های ثانویه را به همراه داشته باشد.
نماینده تصریح کرد: همچنین حضور افراد متفرقه برای تفکیک دستی زباله، به‌ویژه پلاستیک و شیشه، از دیگر تبعات این وضعیت است.
مسئول نظارت بر مدیریت پسماند یزد با اشاره به این که از آنجا که مکان‌های دفن در نزدیکی بافت روستایی قرار دارند، نظارت غیررسمی مردمی نیز تا حدی وجود دارد، گفت: با این حال، لازم است دهیاری‌ها همکاری کامل‌تری در این زمینه داشته باشند.
وی با اشاره به این که با وجود اقلیم خشک استان یزد، در برخی مناطق شهری نمونه‌برداری‌هایی انجام شده که تاکنون گزارشی از آلودگی قابل‌توجه به منابع آبی ارائه نشده است، گفت: در مناطق روستایی نیز به دلیل حجم کمتر و ترکیب ساده‌تر پسماند، احتمال خطر کمتر ارزیابی می‌شود.
نماینده با اشاره به این که کنترل شیرابه همچنان ضروری است، گفت: هرچند کنترل علمی آن در مراکز دفن فعلاً به‌طور کامل اجرا نمی‌شود و عمق بالای سفره‌های آب زیرزمینی در مناطق روستایی، بخشی از نگرانی‌ها را کاهش داده است.
وی با بیان این که تا کنون مطالعه مشخص و جامعی در زمینه تأثیرات زیست‌محیطی پسماندهای روستایی در استان یزد در اختیار این اداره‌کل قرار نگرفته است، گفت: ممکن است برخی پژوهش‌ها توسط دانشگاه‌ها یا نهادهای تحقیقاتی انجام شده باشد.
نماینده با بیان این که تمرکز فعلی اداره‌کل محیط‌زیست بر مدیریت پسماندهای شهری است که همچنان با چالش‌هایی مانند آتش‌سوزی در گودهای دفن مواجه هستند، تصریح کرد: پس از رفع معضلات اولویت‌دار شهری، برنامه‌ریزی برای پرداختن جدی‌تر به وضعیت پسماندهای روستایی انجام خواهد شد.
این مسئول با اشاره به این که نظارت محیط‌زیست شامل پایش‌های دوره‌ای، گشت‌های روزانه و دریافت و بررسی شکایات مردمی است، خاطرنشان کرد: در صورت مشاهده تخلف، اخطار لازم به دهیاری صادر شده و در موارد جدی‌تر، موضوع به فرمانداری یا دفتر امور روستایی استانداری ارجاع می‌شود و تلاش بر آن است که با مشارکت دهیاری‌ها و مردم، مدیریت اصولی پسماند در سطح روستاها انجام شود.
وی با بیان این که برخی اقدامات فرهنگی مانند برگزاری برنامه‌های آموزشی در مناسبت‌هایی نظیر روز زمین پاک با هدف ترویج تفکیک زباله در مبدأ و کاهش تولید شیرابه انجام شده است، گفت: با این حال، وظیفه اصلی مدیریت پسماندها برعهده دهیاری‌ها، بخشداری‌ها و شهرداری‌هاست و اداره‌کل محیط‌زیست نقش نظارتی و مشورتی ایفا می‌کند.
نماینده با اشاره به این که به دلیل تنوع وظایف شوراها و دهیاری‌ها، اولویت‌بندی موضوع پسماند گاهی با چالش مواجه است، گفت: با اینکه جمع‌آوری پسماند معمولاً به‌درستی انجام می‌شود اما مدیریت نهایی آن و دفن بهداشتی با رعایت ملاحظات زیست‌محیطی، نیازمند توجه بیشتری است.
مسئول نظارت بر مدیریت پسماند یزد ضمن تاکید بر این که با توجه به سهم پایین زباله‌تر در ترکیب پسماندهای روستایی و امکان مصرف بخشی از آن در تغذیه دام، می‌توان انتظار داشت کنترل شیرابه در این مناطق آسان‌تر باشد، گفت: با این حال، تاکنون هیچ‌یک از مراکز دفن، کنترل شیرابه را به‌صورت علمی و سیستماتیک اجرا نکرده‌اند.
وی با اشاره به این که در حال حاضر، هیچ‌یک از طرح‌های جامع مدیریت پسماند در استان به مرحله اجرای کامل نرسیده است و نیاز به تلاش جدی‌تر از سوی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها وجود دارد، گفت: بافت خاک، اقلیم، و عمق سفره آب زیرزمینی از پارامترهایی هستند که باید در ارزیابی مکان دفن زباله مدنظر قرار گیرند و این موضوع، مستلزم ارائه طرح ارزیابی زیست‌محیطی پیش از صدور مجوز است.
نماینده اضافه کرد: در مجموع، مدیریت پسماند در استان یزد در مراحل اولیه خود قرار دارد و نیازمند اراده جدی، برنامه‌ریزی منسجم، نظارت مستمر و مشارکت فعال همه دستگاه‌ها است.
وی گفت: اگرچه اقلیم خشک استان و عمق بالای منابع آب زیرزمینی تا حدودی از شدت خطر کاسته، اما آلودگی پسماند تدریجی و پایدار بوده و پاک‌سازی آن در آینده دشوار خواهد بود.
مسئول نظارت بر مدیریت پسماند یزد در پایان خاطرنشان کرد: در نتیجه، حرکت به‌سوی تفکیک در مبدأ، کاهش زباله‌تر و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین گامی مؤثر در جهت دستیابی به هدف «پسماند صفر» و ارتقای سطح بهداشت و محیط‌زیست روستاها خواهد بود.
- نویسنده : یزدفردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
یکشنبه 25,مه,2025